Komentarz eksperta | Zmiana przepisów dotyczących audytu i ładu korporacyjnego w Unii Europejskiej

Komentarz autorstwa eksperta PKF (Marcin Grzywacz), został opublikowany 27 lutego 2012 r. na łamach dziennika "Rzeczpospolita" przy okazji corocznego Rankingu audytorów.

Propozycje komisarza Barniera związane są przede wszystkim faktem, iż w jego ocenie światowy rynek audytu jest zdominowany przez cztery podmioty (tzw. „Wielką Czwórkę”). Podmioty te w dużej ilości krajów Unii Europejskiej mają istotny udział w rynku sięgający nawet 90%, co zwiększa ryzyko zachwiania rynku w przypadku upadku któregokolwiek z tych podmiotów – tak jak to miało miejsce w przypadku firmy Arthur Andersen po głośnej aferze związanej z badaniem Spółki Enron w Stanach Zjednoczonych. Pomimo wysokiej jakości usług świadczonych przez te podmioty w ostatnich latach nie obyło się również bez skandali i spektakularnych upadków Spółek badanych przez tych liderów rynku.

Proponowane rozwiązania mają na celu wymuszenie m.in. takich działań, jak: obowiązkowa rotacja audytora, przejrzysty proces wyboru audytora przez jednostki notowane na giełdzie, zakaz klauzul „Dużych Firm”, ograniczenie świadczenia innych usług atestacyjnych dla Spółki przez podmiot przeprowadzający badanie sprawozdań.

Pomimo tego, iż propozycje te mają zarówno swoje pozytywne jak i negatywne strony, wydaje się, iż kierunek zmian jest dobry i w dłuższej perspektywie może on doprowadzić do zniwelowania dominacji rynkowej i wprowadzenia zasad konkurencyjności rynku audytorskiego, przepływu wiedzy i dalszego wzrostu kompetencji mniejszych audytorów i jakości wykonywanych czynności rewizji.

Uważam jednocześnie, że proponowane zmiany nie powinny być jeszcze ukierunkowane na zmniejszenie wagi samorządów audytorskich i całkowite przeniesienie kontroli pod nadzór publiczny. Minęło zbyt mało czasu od wprowadzenia nowych regulacji, aby stwierdzić praktycznie ich niedoskonałości.